7-18 mayıs günleri arasında Amerika’nın İran karşıtı tek yanlı yaptırımlarının etkilerini incelemek için İran’da bulunan Alena Douhan, 17 yılın ardından İran’ı ziyaret eden ilk raportör olarak batının zalimane yaptırımlarının İran halkının yaşamı üzerindeki etkilerine dair kendi değerlendirmesini BM yetkililerine sundu.
Douhan Amerika’nın iddiasına değinerek şöyle diyor: Teoride evet, İran’a karşı dayatılan yaptırımlarla ilgili tüm belgeler, gıda ve ilaç konusundaki yardımların müstesna olduğu imkanını veriyor. Fakat gerçekte böyle bir şey yaşanmıyor ve hatta uluslararası ajanslar bile tıbbi yardımlarda bulunamıyorlar. 
Douhan’ın ilaç yaptırımında değindiği örneklerden biri kelebek hastalarının gerekli özel pansumanlara ulaşmasında yaşadıkları ve bazılarının hayatını kaybetmesine sebep olabilecek yaptırımdı. Daha önce, bazı uzmanlar ve muhabirler ABD yaptırımları ve İran'daki tedavisi zor hastaların kötü durumu hakkında raporlar yayınladılar.
Üst düzey BM yetkilisinin, Amerika’nın özellikle tıp ve ilaç alanında İran'a yönelik tek taraflı yaptırımlarının insanlık dışı ve baskıcı sonuçlarını vurgulaması, aslında Washington'un İran gibi onların mantıksız ve illegal isteklerine teslim olmayan muhalif ülkelere karşı politikalarının insan hakları karşıtı doğasını gösterir.
Bu bağlamda BM insan hakları özel raportörlerinin ekim 2021’de verdikleri raporda İran’da  bazı hastaların Amerika’nın yaptırımları sonucu ilaç ve ihtiyaç duydukları tedavi malzemelerine ulaşma sorunlarına değinerek, uygulanan yaptırımların bu hastaların insan hakları ve özellikle sağlık hakkından yararlanmalarını engellediğini vurguladılar.  
BM uzmanları raporlarında İran’da hastalar için yaşanan durumun Amerika yaptırımları ve yabancı firma ve bankaların İran ile teamüle girmeleri durumunda Amerikan kurumlarınca cezalandırılmaktan duydukları korkudan olduğunu belirtiyorlar. Fakat Amerika tüm bu raporlar ve belgelere rağmen yaptırım uygulanan ülkelere ilaç ve tıbbi malzemenin ihraç edilmesinde hiçbir sorun olmadığını iddia ediyor.
Siyasi bilimler hocası Seyyid Ahmet Fatıminejad, “hastaların Amerika’nın İran’a karşı yaptırımlarının başlıca kurbanları olduğunu, bu yüzden Amerika’nın zalimane yaptırımları nedeni ile şekillenen insani facianın boyutlarını dünyaya duyurmak gerektiğini” söylüyor.
ABD dünyanın en büyük yaptırım uygulayan ülkesi olarak dış politika hedefleri doğrultusunda diğer ülkelere çeşitli yaptırımlar uygulama konusunda en uzun geçmişe sahiptir. Bu yaptırımlar, ABD politika ve eylemlerine karşı çıkmak veya yaptırım uygulanan ülkeler tarafından çıkarlarının tehdit edildiğini iddia etmek bahanesiyle uygulanmaktadır. Washington hatta covid19 pandemi sırasında İran’ın da aralarında olan bir çok ülkenin ekonomi ve sağlık açılarından yaşadığı sıkıntılara rağmen hedeflerine ulaşmak için İran halkına karşı yaptırımlarını en yoğun şekilde sürdürdü. 
Tahran Amerika’nın İran halkına karşı hasmane ve tek yanlı girişimlerinin pandemi döneminde ilaç ve tedavi ekipmanına ulaşma olanağını ciddi sorunlarla karşı karşıya getirdiğini defalarca duyurdu. BM de özellilkle pandemi döneminde Amerika tarafından uygulanan tek yanlı yaptırımları eleştirerek, yaptırım mağduru ülkelerin çeşitli temel ve tıbbi malzeme ile ilaca ulaşabilmeleri için iptal edilmesi veya kolaylıklar sağlanmasını istedi.
Alena Douhan tek yanlı yaptırımların BM yetkilerinin zayıflanmasına ve uluslararası işbirliği ve kanun egemenliği alanında endişelere sebep olduğunu belirtiyor. 
Görünüşe göre Amerika’nın tek yanlı yaptırımlarının yıkıcı etkileri dikkate alındığında Washington’un insanlık dışı yaptırım siyasetlerini tekrar gözden geçirmesi için, yaptırım mağduru tüm ülkeler ve BM’in birlikte hareket etmesini gerektiriyor.

parstoday