ABD Gazze'deki savaşı sona erdirmek konusunda neden bu kadar kararlı? Kan dökülmesinin ve bölgesel istikrarsızlığın ötesinde, asıl nedenlerden biri Washington'un küresel stratejisinin merkezinde gördüğü kapsamlı bir ticaret projesi olan Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'dur.
Deneyimli gazeteci-yazar M. Mustafa Uzun, X hesabında bu konu hakkında şunları yazdı: 'ABD Gazze'deki savaşı sona erdirmek konusunda neden bu kadar kararlı?
Kan dökülmesinin ve bölgesel istikrarsızlığın ötesinde, asıl nedenlerden biri Washington'un küresel stratejisinin merkezinde gördüğü kapsamlı bir ticaret projesi olan Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'dur.
2023 G20 zirvesinde duyurulan plan, Hindistan, Basra Körfezi ve Avrupa'yı demiryolları, limanlar ve enerji boru hatlarından oluşan bir ağ aracılığıyla birbirine bağlıyor. Amacı, nakliye sürelerini kısaltmak, maliyetleri düşürmek ve Asya, Orta Doğu ve Avrupa arasındaki ticaret bağlantılarını güçlendirmek. İsrail bu planın önemli bir parçası.
Demiryolu hatları ve Hayfa ve Aşdod gibi Akdeniz limanları, Körfez limanları ile Avrupa pazarları arasında ana kara bağlantısı görevi görecek. Washington için koridor, bir ticaret rotasından çok daha fazlası. Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi'ne karşı bir denge unsuru ve Hindistan'dan Avrupa'ya, Orta Doğu üzerinden ABD müttefikleri arasında iş birliğini güçlendirmenin bir yolu.
Gazze'deki çatışma bu vizyonu bozdu. İsrail ile Hamxas arasındaki çatışmalar, Suudi Arabistan ile normalleşme görüşmelerini dondurdu, yatırım görüşmelerini geciktirdi ve İsrail altyapısının güzergahta güvenli bir bağlantı noktası olarak kullanılması konusunda belirsizlik yarattı.
Görüşmelere aşina bir ABD'li yetkili, "ABD, IMEC'in ilerlemesi için İsrail ve Körfez'de istikrarın elzem olduğunu düşünüyor," dedi. "Ateşkes veya çatışmalarda önemli bir azalma olmazsa, tüm proje ivme kaybetme riskiyle karşı karşıya." Koridorun iki önemli güzergâhı var; biri Hindistan'ı Körfez'e, diğeri ise Körfez'i İsrail üzerinden Avrupa'ya bağlıyor ve çatışma sırasında ilerleyemeyen yakın bölgesel iş birliğine dayanıyor.
Analistler, Washington'ın Gazze'de sükuneti sağlama çabalarının yalnızca insani ve siyasi kaygılardan değil, aynı zamanda üç kıtada ticaret ve enerji entegrasyonunu canlandırma stratejik hedefinden de kaynaklandığını söylüyor. Avrupalı bir diplomat, "IMEC koridoru küresel ticareti yeniden şekillendirebilir ve İsrail de bu koridorun merkezinde yer alıyor," dedi. "Gazze istikrara kavuşana kadar bu vizyona ulaşmak mümkün olmayacak."