İsrail gazetesi Haaretz'in askeri analisti Amos Harel ''Losing Control: Israel's Lack of Progress in Gaza Ripples Over to the Lebanon Border'' başlıklı makalesinde, Güney Lübnan'ın işgalini desteklemenin ve Hizbullah'ı yenilgiye uğratmanın İsrail güçleri üzerindeki baskısını, hassas silahlara duyulan ihtiyacı ve İsrail'in iç cephesinde yaratacağı hasar gibi potansiyel sonuçları vurgularken İsrail ordusunun sınır boyunca kontrolü kaybetme endişesini itiraf ediyor. 

ABD Başkanı Joe Biden'ın hafta sonu patlattığı bombanın ardından Gazze'deki çatışmanın iki tarafı da yeniden bekleme moduna geçti. Yardımcılarının konuşmasından bu yana söylediği gibi Biden, geçen hafta Başbakan Binyamin Netanyahu'nun onayıyla İsrail savaş kabinesi tarafından onaylanan belgeye güveniyor.

Anlaşmanın bir aşamasından diğerine geçişin yorumlanmasına ilişkin bazı farklılıklar olsa da, önerisi arabulucu ülkeler ile İsrail arasında halihazırda üzerinde anlaşmaya varılmış olanlara dayanıyor. ABD hükümeti büyük ölçüde Netanyahu'yu İsrail kamuoyunun gözünde perde arkasında varılan mutabakatların bir tarafı haline getirmeye çalışıyor.

Bu durum Netanyahu'nun bir dizi mesaj ve brifingde bu mutabakatlarla arasına güvenli bir mesafe koymaya çalışmasını ve rehineler ne olursa olsun Hamas devrilene ve yok edilene kadar savaşmaya devam edeceğini açıkça ifade etmesini engellemedi.

Koalisyonun aşırı sağcı ortakları Biden'ın konuşmasını reddeden açıklamalar yayınladı ve kabul edilmesi halinde koalisyondan ayrılma tehdidinde bulundu. Likud'lu bakanlar ve Knesset destekçileri de başbakanın zaten bu konuda kararlı olduğunu göz ardı ederek öneriyi kınadı.

Geçmişte olduğu gibi, Gazze'deki Hamas liderliğinin Netanyahu'yu bu karmaşadan kurtarması muhtemeldir: Washington'un Netanyahu'nun tehditlerine rağmen savaşın sona ermesini garanti edeceğini ima ettiği öneriyi kabul etmek yerine Hamas her zamanki gibi zaman kazanmaya çalışıyor. Pazar gecesi Kudüs'te toplanan savaş kabinesi Gazze'den gelecek yanıtı bekliyor.

Güneydeki ilerleme eksikliği kuzeydeki durumu daha da kötüleştiriyor. Amerika Birleşik Devletleri Gazze'deki ateşkesin İsrail ile Lübnan Hizbullah'ı arasında uzun vadeli bir ateşkese yol açacak yoğun görüşmeler için bir başlangıç olacağını varsayıyor. Ancak bu arada çatışmalar da devam ediyor.

Sıradan İsraillilerin tecrübe ettiği şekliyle Hizbullah ile çatışma, Lübnan sınırındaki askeri üslere ve topluluklara, roket ve tanksavar füze ateşi ve insansız hava araçları nedeniyle kapsamlı ve sistematik hasar verilmesini içeriyor. Çatışmaların boyutu göz önüne alındığında İsraillilerin kayıpları yüksek değil, ancak psikolojik hasar çok büyük.

Pek çok İsrailliye göre devlet kuzey sınırını Hizbullah'a terk etmiş durumda. Sadece 50 bin kadar sivilin tahliye edilmesi değil; örgüt İsrail'in içlerine doğru top atışlarına devam ediyor. Son birkaç gün içinde Akka bölgesinin yanı sıra Yukarı ve Batı Celile ile Golan Tepeleri'nde siren sesleri duyuldu. Şu anda İsrail Savunma Kuvvetleri'nin yaptığı hiçbir şey örgütü caydırmaya yetmiyor gibi görünüyor.

Pazar günü, Lübnan'dan yapılan bir başka bombardımanın ardından Golan'ın merkezindeki Katzrin'de büyük yangınlar çıktı. Netanyahu'ların geçen yaz, Gazze'deki savaşın patlak vermesinden birkaç hafta önce Golan'da geçirdikleri son iki tatil unutulamaz. 

Bunlardan birinde başbakan pembe gözlüklerle fotoğraf çektirme zahmetine katlanmıştı. O zamanlar, yargı darbesinin kargaşası sırasında danışmanları tarafından ayarlanan pazarlama mesajını satın almak zor olsaydı, geriye dönüp bakıldığında tamamen sahtekarlık kokuyor.

Kuzeydeki çatışmalarda Lübnan tarafındaki kayıplar çok daha fazla (Hizbullah'ın kendisi 330 üyesinin öldüğünü söylüyor) tahliye edilen sivillerin sayısı İsrail'in iki katı ve örgüt sınır boyunca askeri altyapısının çoğunu kaybetti.

Pek çok İsrailli, hafta sonu ağır bir Burkan füzesiyle vurulan 769. Bölge Tugayı'nın karargahından gelen yıkım görüntüleriyle şok oldu. Aynı gün Moshav Zer'it'in karşısındaki Şii köyü Ayetü'ş-Şa'ab'dan bir video internette yayınlandı. İsrail ordusunun burada yol açtığı yıkım bize Gazze'de yaşananları hatırlatmaya başladı.

Pratikte Lübnan'ın Beka Vadisi bölgesinin derinliklerine saldıranlar genellikle İsrail oluyor. Bazı durumlarda Hizbullah'ın ağır bombardımanı, İsrail ordusunun güney Lübnan'da sivilleri öldürdüğü olaylara bir cevap niteliği taşıyor. 

Her iki taraf da genellikle sivilleri öldürmemek için büyük çaba sarf ediyor ve bunun yerine askeri hedeflere odaklanıyor. Ancak her zaman başarılı olamıyorlar ve topyekûn bir savaş durumunda hedef alma daha az seçici olacak ve yıkım çok daha büyük olacaktır.

İsrail kamuoyu İsrail ordusu üstünlüğü ele geçirdiğine ikna olmuş değil. Medyanın hükümet ve İsrail ordusu Genelkurmay Başkanlığı üzerindeki “bir şeyler yapma” baskısı giderek artıyor.

Bunun nedeni anlaşılabilir. 

Bölgedeki siviller için durum daha da kötü - sekiz aydır sürgüne gönderiliyorlar ve şu anda Gazze'deki çatışmaların sona ermesinin Lübnan'la ateşkes ve diplomatik anlaşma getireceği yönündeki belirsiz umut dışında evlerine dönmeleri için bir son tarih yok.

Güney Lübnan'ın işgalini ve Hizbullah'ın yenilgiye uğratılmasını destekleyenler, uzun süreli çatışmalar nedeniyle zaten yıpranmış olan düzenli ve yedek kuvvetlerin üzerindeki yükü, büyük miktarlarda hassas silahlara duyulan ihtiyacı ve Hayfa bölgesi ve İsrail'in merkezi de dahil olmak üzere İsrail'in iç cephesinde meydana gelecek benzeri görülmemiş hasarı da hesaba katmalıdır.

İsrail ordusu sözcüsü Pazar günü yaptığı açıklamada ordunun kuzey cephesinde bir savaşa hazır olup olmadığını inceleyen bir Genelkurmay tatbikatının tamamlandığını duyurdu. Böyle bir girişimin pratik gerekliliğiyle birlikte bu Hizbullah'a verilen bir başka sinyaldi. Ancak kümülatif işaretler göz ardı edilemez: Sınır boyunca durumun kontrolünü kaybetmeye çok yakınız.

Eğer yargı darbesi başarılı olsaydı

Kuzeyde topyekûn bir savaş olmasa bile, yedek birlikler üzerindeki yük savaşın yürütülmesinde kritik bir mesele haline gelmiş durumda. 

Hükümet ve İsrail ordusu Genelkurmayı zorlukların büyüklüğünün yeterince farkında değil ve yedek askerlere tükenmez bir kaynak muamelesi yapıyor. Uygulamada, kısa süre içinde üçüncü kez cepheye çağrılan askerler, uzun süreli ve tehlikeli hizmetin duygusal maliyeti bir yana, evde ve işte kendilerine karşı sabrın azaldığını hissediyor.

Pazar günü Yüksek Adalet Divanı'nda Haredi erkeklerin askerlik hizmetinden muaf tutulmasının devamını düzenleyen yasaya karşı yapılan başvurular görüşülürken durumun vahameti daha da ortaya çıktı. 

Haredi örgütleri ve devletin avukatları, aniden askere alınmayı ya da en azından karşılığında devlete hiçbir şey vermeden cömert mali destek almaya son verilmesini bekleyen genç, evli, tam zamanlı Yeşiva öğrencileri adına yargıçların empatisini kazanmaya çalıştı.

Tartışmada, yargıçların dayanışma duygularını, kişisel yaşamlarından tanıdıkları er ve erbaşlara sakladıkları açıktı.

Yargıçların (başsavcının şüpheli pozisyonunu savunmayı reddettiği) devlet temsilcilerine yönelttiği sert sorular, 7 Ekim katliamından önce yüz binlerce İsraillinin neden sokaklara döküldüğünü hatırlattı.

Eğer Başbakan Netanyahu, Adalet Bakanı Yariv Levin, Simcha Rothman ve ortakları hükümetin göreve başlaması ile savaşın patlak vermesi arasında geçen dokuz aylık sürede amaçlarına ulaşmış olsalardı, Yüksek Adalet Divanı artık kabine ve Knesset'teki yasama prosedürlerine bu şekilde meydan okuyamayacaktı.

Demokrasinin denge ve denetleme mekanizmalarını aşındırmayı amaçlayan yasal değişikliklerin direnç ve engellerle karşılaşması, özgür ve kapsamlı tartışmaların bugün hala mümkün olmasını sağlayan şeydir.

Brothers and Sisters in Arms gibi örgütlerin üyelerinin o dönemde yedek subaylık için gönüllü olmayı bırakma tehdidinde bulunmalarının nedeni de budur. Hükümet darbesinin destekçileri “solun itaatsizliğinin” yol açtığı zarardan yakınmaya devam edebilirler. 

O olmasaydı, şimdi yarı diktatörlükle birleşen bir yıpratma savaşının tadını çıkarıyor olacaktık. Ancak hükümetin her hafta gerçekleştirdiği eylemlerin de gösterdiği gibi bu tehlike geçmiş değil.

Çeviri: YDH